Hoofdstuk 1: Storytelling art

Then comes the beating of the drums and the telling of tales.

 

Verhalen maken deel uit van het menselijk leven. Van de sjamanen, de Griekse rapsode en de Keltische bard, van de troubadours, minnezangers tot de hedendaagse romanschrijver, singer-songwriter, acteurs en de nonkels op familiefeesten, allemaal vertellen ze een verhaal en maken ze deel uit van een verhaal. Iedereen kent de momenten aan tafel wanneer er verteld wordt van ‘de goeie oude tijd’, waarin verhalen komen van de jeugd van vader, moeder of grootouders. 

Wanneer we thuiskomen vertellen we, aan tafel of bij het aperitief, hoe onze dag geweest is. Verhalen staan aan de oorsprong van iets nieuws; zoals een relatie tussen personen, een nieuwe kunststroming, een uitvinding… Telkens vertrekken we vanuit een idee, dat omkaderd wordt in een verhaal om anderen te overtuigen.

Dit zijn allemaal voorbeelden van storytelling. Verhalen gaan niet alleen over helden of spannende gebeurtenissen. Iedereen heeft een verhaal te vertellen. Ook onze (auto)biografische verhalen hebben dezelfde structuur als de legenden, mythologieën of romans.

Een verhaal komt in verschillende vormen, het kan de vorm van een schilderij, tekst, architectuur, muziekstuk… aannemen. De oudste vorm van verhalen liggen in de orale traditie. Het was vaak de stamoudste die verhalen vertelde. Deze verhalen waren de identiteit, de grens en de reputatie van een stam. Een andere stam had immers andere verhalen, net zoals de ene familie andere verhalen heeft dan een andere familie.

Verhalen verbinden individuen tot een gezin, straat, dorp, land en tot een bepaalde cultuur. De leden van een stam waren verbonden door de verhalen. Een familie wordt op dezelfde manier bijeengehouden: zij delen gezamenlijke gebeurtenissen. Uit deze gebeurtenissen ontstaan verhalen.

Het zijn verhalen die aan de wieg staan van cultuur, die een cultuur dragen en overdragen. We zien dat verhalen vertellen nog altijd een belangrijk deel is van ons leven en geregeld terugkomt op feesten, bijeenkomsten en onderonsjes. We vertellen verhalen om kennis over te dragen, te ontspannen, te relativeren. Storytelling is de kern van onze menselijke ervaring.

We vertellen verhalen om te duiden wat belangrijk is, om het mysterie van het leven te begrijpen en betekenis te geven. Verhalen geven structuur aan ons leven. Net zoals de eerste mens alle dieren een naam geeft, vertellen we verhalen om structuur te krijgen en te houden.

Verhalen zijn van levensbelang en dienden als schepping voor de eerste wetten. Iedereen herinnerde zich de boeiende verhalen, zodat ze doorgegeven konden worden aan volgende generaties. Zonder het doorgeven van verhalen kon een jongen geen jager worden, konden de vrouwen geen gebruik maken van de kennis over genezende planten. Het vermogen om verhalen te vertellen maakt dat we, fragiele mensen, er nog steeds zijn.

Verhalen geven betekenis aan de wereld rondom de mens. Een wereld dat hij niet kan bevatten, dus begint de mens verhalen te verzinnen over waarom er bv. bliksem is. Een belangrijke bron van verhalen is de verwondering over de dood. Waarom sterven mensen? Bij de verwondering om de dood, het contrast tussen leven en dood is het begin van religie. En dus is het begin van religie ook een verhaal.

Wordt vervolgd.