zaterdag 30 mei 2020

Het Stripboek: De grondbeginselen van de comicologie


Vanaf nu gaan we op Gestript elke week een aflevering publiceren van Het Stripboek: De grondbeginselen van de comicologie. Mijn studie over stript, dat begon in 2013 en eigenlijk nog altijd loopt, al is het grootste deel neergeschreven in 2017. Nu deel ik dit (eindelijk) met de buitenwereld. Dit weekend krijgt u twee afleveringen.

Eerste aflevering: Inleiding.


Dit is geen stripverhaal, maar een boek over strips. Dit boek kent een lange ontstaansgeschiedenis: het begon als een studie toen ik nog aan de bibliotheekschool in Gent studeerde. Tijdens mijn laatste stage stond ik in de Stedelijke Openbare Bibliotheek van Turnhout, toen nog dé verzamel en centrum bibliotheek voor het stripverhaal. Want Turnhout was toch dé stripstad! Ja, toen nog wel.

In ieder geval begon ik de stripcollectie een beetje op te kuisen. Tussen de rekken en bakken ontdekte ik een label met ‘Diversen’. Een label waar mijn tenen van gaan krullen. Wat is dat diversen? Hoe moet de lezer zijn boek terug vinden als het bij diversen staat? Want alles met dit label werd gewoon in de bakken gestopt. Ja, gestopt, want in welke bak deed er niet toe: het zat op zijn plaats. Hoeveel bakken er zo waren, weet ik nu niet meer precies, maar het was een genoeg werk voor een paar maanden. Volgende criteria werd gehanteerd voor het label ‘Diversen’: alles dat (nog) geen reeks is (vanaf 3 albums), one-shots en gewoon albums die niet te definiëren waren aan andere criteria (genre, auteur, andere taal). Er waren dus albums die nooit uit de ‘Diversen’ kwamen, want een one-shot is per definitie een album waar er nooit van zijn leven drie van zullen verschijnen.

Het leek mij een goed idee om een nieuw label te creëren: ‘Graphic novels’. Trouwens, ik haalde er albums uit waar in tussen een derde van was verschenen of in de loop van de komende maanden ging verschijnen. Dat bespaarde later al extra werk. Goed, terug naar de graphic novels. Het idee werd goedgekeurd.
Maar dan kwam de vraag: wat is nu juist een graphic novel? Hoe gaan we een graphic novel onderscheiden van ‘gewone strips’?
Ik begon te lezen, ontleende studies om thuis verder te lezen en overliep alle titels in de Diversen-bakken. Karren passeerden mijn kantoortje, notitiebladen schreef ik vol. Het wegwerken van deze notities is tot op heden nog altijd niet volledig gelukt. Op het einde van de rit had ik een lijst met criteria. Die lijst moet ergens op het wereldwijde web rondslingeren. Ik meen mij te herinneren op Kenniskantoor, een platvorm voor bibliotheekpersoneel.

Strips waren al langer mijn interesse, maar vanaf toen werden ze ook mijn passie en later mijn werk. Nog altijd op school in Gent besloot ik de resterende vakken ook richting strips te duwen. Met als resultaat dat ik met grote onderscheiding die resterende vakken had afgewerkt. Maar daar liet ik het niet bij: de scripties die ik voor school had geschreven waren vooral bibliotheekgericht. Ik wou verder en bleef schrijven en de notitiebladen wegwerken.

Ondertussen werkte ik bij de Standaard Boekhandel in Turnhout en de stripafdeling werd aan mij overgelaten. Nu zou mijn leesstapel nooit meer kleiner worden. Elke dag las ik een strip en tegen het einde van de week, had ik alle nieuwe uitgaven gelezen. Toen begon ik ook te schrijven voor de Boekenkrant en BKStrips. Ik moest mijn kennis toch ergens kwijt. Niet veel later kwam daar mijn eigen website bij: Gestript!. Ondertussen bleven er ook boeken verschijnen over strips en bleef ik lezen en notities maken. Gek genoeg zijn alle bevindingen hetzelfde en behandelde geen enkel boek dat waar ik naar op zoek was:

Waarom bestaan er boeken die wel literatuur en jeugdboeken behandelen maar geen strips. De boeken die er bestaan over strips blijven eigenlijk in de niche zitten. En daar moet verandering in komen.

Daarom besloot ik mijn (persoonlijke) studie naar en over strips in een andere vorm te gieten. En die vorm is wat u nu in handen (of op uw scherm) heeft: Het Stripboek!

Ik hoop dat u net zo veel plezier beleeft aan het lezen als ik aan het maken had. Ik wens u niet de frustraties die ik er bij had. Alleen plezier, want op die manier kunnen we de strip naar een hoger niveau tillen, weg uit de niche een recht in het hart van iedereen. Want daar horen strips thuis!

Veel leesgenot,
Elias Jonkers.
November 2017.

Deze tekst is de inleiding zoals ik die in 2017 heb geschreven. In de periode tussen mijn werk bij Standaard Boekhandel heb ik nog voor stripuitgever Dark Dragon Books gewerkt die toen als Darsil Media samen met Silvester strips verdeelde. En ondertussen werk ik terug in de Bibliotheek van Turnhout. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten