dinsdag 8 september 2015

Strips in het klaslokaal

Laat ze graphic novels lezen!

De strip heeft te maken met een hardnekkig vooroordeel: het is bedoeld als entertainment voor kinderen. Strips zijn niet serieus en mogen gelezen worden na belangrijkere zaken als schoolwerk. De wereld van de strip heeft zo veel meer te bieden.
Door Elias Jonkers

We kennen het allemaal: de verplichte leesopdrachten voor school. Deze boekbesprekingen leren de leerlingen aandachtig te lezen en een mening te formuleren. Tot hier geen probleem. De bijbehorende leeslijsten vormen een groter probleem. Meer dan de helft van de titels die passeren zijn klassiekers en stammen uit de tijd van de leerkracht en zijn dus niet echt up-to-date. Op zeldzame momenten mag de leerling zelf een boek kiezen en dit voorstellen aan de leraar. We horen dan wel eens de bezorgdheid dat het gekozen boek te veel prentjes bevat.

We spreken dan over jeugd graphic novels. Een graphic novel is een strip in boekvorm. Maar wat is dan het verschil met een geïllustreerd boek? Eenvoudig, het aantal tekeningen en de verhouding tot de tekst. De tekeningen horen bij de tekst, ze maken deel uit van het verhaal. Het zijn niet enkel sporadische aanvullingen bij de tekst.
Het goed begrijpen van deze combinatie van woord en beeld moet geoefend worden. Een graphic novel kan evengoed gebruikt worden voor het aanleren van begrijpend lezen. Het lezen van een graphic novel stimuleert de visuele ontwikkeling. Het gebruik van beelden in schoolverband heeft een bijkomend nut: het leert de leerlingen omgaan met beelden die alomtegenwoordig zijn. Het leert ons na te denken over wat we nu eigenlijk te zien krijgen.

Het voordeel van een strip tegenover een tekst is dat het moeilijkere onderwerpen bevattelijk maakt. Het abstracte wordt visueel. Een graphic novel kan het vertrekpunt zijn om maatschappelijke en historische onderwerpen te ontdekken. Een voorbeeld ter illustratie:
Onlangs verscheen bij Lannoo de graphic novel Ben X. Het verhaal gaat over Ben, een autistische jongen, die onophoudelijk gepest wordt op school en vlucht in een fantasiewereld.
Het verhaal brengt de gevaren van pesten op school en de gevolgen ervan onder de aandacht. Het laat jongeren kennis maken met autisme en met jongeren die anders zijn.
Ben X brengt moeilijke onderwerpen onder de aandacht waar heel wat kinderen mee te maken krijgen. Er over praten is niet altijd even gemakkelijk.
Deze graphic novel spreekt op meerdere manieren aan. Het verhaal speelt zich deels af in de wereld van een computerspel en het toont deze wereld visueel. De jongeren zijn geprikkeld en het ijs is gebroken om het moeilijkere thema bespreekbaar te maken.

Een graphic novel is niet gewoon een medium, maar een manier van lezen. Een manier om verhalen te beleven en vertellen. Verhalen die helpen bij het visueel maken van abstracte en moeilijkere onderwerpen. Een manier om kinderen leesplezier bij te brengen. Het wordt eens tijd dat leerkrachten de strip accepteren als volwaardige kunst en literatuur. 

Artikel is in variant verschenen bij: http://www.boekenkrant.com/laat-ze-graphic-novels-lezen/

Geen opmerkingen:

Een reactie posten